Algemene regels

De acolieten doen hun bewegingen zoveel mogelijk gelijktijdig

Wanneer ze naast elkaar staan of gaan, staat A(coliet)1 rechts, A2 links

Wanneer ze achter elkaar gaan, gaat A2 voor A1

Telkens ze voorbij het midden van het altaar gaan, maken ze een kniebuiging.

Een kniebuiging gebeurt met het rechterbeen. De rechterknie raakt de grond.

Wanneer we een dubbele kniebuiging maken raakt de rechterknie eerst de grond en daarna komt de linkervoet pas van de grond, m.a.w. we ploffen niet gelijktijdig op beide knieën.

Wanneer ze een verplaatsing kunnen doen zonder voorbij het midden van het altaar te gaan dan is het onnodig om eerst in het midden te gaan knielen behalve bij het binnenkomen of verlaten van het hoogkoor.

Gaan ze na een kniebuiging beiden verder in dezelfde richting (b.v. naar de credenstafel) dan draaien ze beiden naar elkaar toe. (zie film klik hier)

Gaan ze na een kniebuiging beiden verder in een andere richting b.v. de ene gaat naar de epistelzijde en de andere naar de evangeliezijde, dan draait men na de kniebuiging onmiddellijk naar hun eigen richting.

Als men iets moet vasthouden doet men dat met de rechterhand terwijl men de linkerhand onder de borst houdt.

De acolieten doen dezelfde buigingen als de priester tijdens de gebeden die men samen bidt.

Aan de altaarvoet zitten de acolieten altijd geknield behalve tijdens het evangelie. In andere kerken staan de acolieten vaak recht. (Mocht u willen weten wanneer ze mogen rechtstaan, dan kan u me contacteren via vermeld mailadres)

Wanneer er slechts 1 acoliet de H.Mis dient, zal hij aan de altaarvoet steeds aan de tegenovergestelde kant van het (geopende) missaal knielen/staan.

H. Mis 

In de sacristie helpt A1 de priester bij het aandoen van de albe, koord en kazuifel. (zie film klik hier)

Op de credenstafel staan klaar : water en wijn, een schaaltje en doekje voor de handwassing, de bel en het kartonnetje met de gebeden na de H. Mis.

Bij het binnenkomen in de kerk reikt de (eerste) acoliet wijwater aan aan de priester met de rechterhand en beiden maken een kruisteken.

De (eerste) acoliet trekt eenmaal aan de bel bij het verlaten van de sacristie.

Begin van de H. Mis : Aan de altaarvoet gekomen (neemt acoliet 1 de bonnet van de priester aan en) maken de acoliet(en) een kniebuiging gelijktijdig met de (knie)buiging van de priester. De acolieten heffen de albe een beetje op zodat de priester de trappen kan opgaan om de kelk op het altaar te zetten. Wanneer de priester terug aan de altaarvoet knielt, gaan de acolieten gelijktijdig met hem op hun beide knieën  knielen. Wanneer er slechts 1 acoliet is, maakt hij rechts van P een kniebuiging, heft de albe op , legt de baret op de credenstafel, knielt in het midden, staat en weinig naar links en staat recht tot de priester terug aan de altaarvoet komt.(Dit is eerder een lokaal gebruik. Volgens de beschrijvingen kan de misdienaar al op beide knieën knielen wanneer hij de priester de trappen opgeholpen heeft.)

Na het confiteor van P buigen de acolieten (buigt de acoliet) naar P terwijl ze het ‘misereatur' bidden. Hierna buigen ze middelmatig voor zich uit terwijl ze het ‘confiteor' bidden.

Tijdens de woorden ‘et tibi pater' en ‘et te pater' draaien ze zich naar P.

Nadat P het ‘misereatur' gebeden heeft, komen de acolieten terug recht geknield zitten en maken zij een kruisteken bij het ‘Indulgentiam'.

Na de gebeden aan de altaarvoet heffen ze de albe op zodat P gemakkelijk de trappen op kan gaan, staan ze recht en gaan knielen op hun plaats (zonder nog eerst een kniebuiging te maken in het midden. (zie film klik hier)

Hun plaats is op de kussentjes die links en rechts op de eerste trede liggen (tegenover de canonborden op het altaar)

Evangelie

Wanneer P het epistel gelezen heeft staan de acolieten recht.A1 gaat naar de rechterzijde van het altaar onderaan de trappen staan met het aangezicht naar het tabernakel gericht. Wanneer P naar het midden van het altaar gaat, gaat A1 de trappen op, neemt het missaal met staander op, maakt een kniebuiging in het midden onderaan de trappen en gaat de trappen terug op om het missaal aan de evangeliezijde op het altaar te zetten (zie film klik hier).

(Het missaal staat op het altaar aan de epistelzijde recht maar aan de evangeliezijde naar het midden gekeerd.)

A1 gaat nu op de één na hoogste trede staan aan de linkerzijde van het altaar naar het tabernakel gekeerd.De acolieten maken samen met P de drie kruisjes op hun voorhoofd, mond en borst met hun rechterduim. Nadien gaat A1 rond de trappen terug naar zijn plaats.(Hij maakt een kniebuiging in het midden.) en keert zich naar het missaal. Wanneer P een kniebuiging maakt tijdens het evangelie dan doen de acolieten dit ook.Ze antwoorden ‘Laus tibi Christe' op het einde van het evangelie en knielen onmiddellijk terug op hun kussentje. Wanneer er slechts 1 acoliet is, is de beweging net hetzelfde. Hij staat recht vanop het linkerkussentje, gaat het missaal verplaatsen, en gaat tijdens het evangelie achter het rechterkussentje staan naar het missaal gekeerd.

Na "laus tibi Christi" gaan de acolieten terug geknield zitten op hun plaats.De acolieten blijven geknield tijdens het ‘credo'.

Offertorium

Na het ‘oremus' staan de acolieten recht en maken een kniebuiging in het midden. A2 gaat aan de rechterzijde van P het kelkvelum aannemen (indien er 1 acoliet is doet A1 dit.Hij kan vanop zijn plaats rechtstreeks naar boven gaan zonder nog eerst te gaan knielen in het midden). Hij plooit dit velum in drie en legt dit op het altaar achteraan aan de epistelzijde. Hij plooit en ligt dit zodanig dat het kruis op het velum bovenaan ligt.

Ondertussen neemt A1 de buretten met wijn en water op de credenstafel. Hij geeft de buret met water aan A2. Ze gaan naast elkaar staan aan de epistelzijde op de grond en gaan pas de trappen op wanneer P zich in hun richting beweegt (nadat hij de pateen onder de corporale legde). A2 staat aan de linkerzijde van A1.

Ze blijven staan op de één na hoogste trede. Ze maken een hoofdbuiging naar P. A1 geeft de buret met wijn aan zodat P gemakkelijk kan gieten. Nadat P het water zegende geeft A2 de buret met water aan P of zal hij dit enkel dichter aanreiken wanneer P een lepeltje gebruikt.

(Eventueel kust de acoliet de buret bij het aanreiken aan P en het terugkrijgen van P.)

Nadien maken beiden weer een hoofdbuiging en gaan ze naar de credenstafel.

A2 neemt de waterburet en het glazen schaaltje voor de handwassing. A1 neemt het afdroogdoekje dat op de buretten lag. Indien er slechts 1 acoliet is legt hij het doekje open over zijn linker voorarm. In zijn linkerhand houdt hij het glazen schaaltje. Hij giet met zijn rechterhand.

Ze gaan weer klaar staan onderaan de epistelzijde en gaan weer de trappen op wanneer P naar de zijkant komt. Na een hoofdbuiging giet A2 wat water over de vingers van P en vangt dit op in het glazen schaaltje.A1 reikt het doekje aan dat hij geopend vasthoudt tussen zijn duim en wijsvingers. Na een hoofdbuiging te hebben gemaakt, keren ze terug naar de credenstafel. Ze zetten de buretten weg en keren terug naar hun plaats (.Ze knielen samen in het midden). A1 neemt de bel mee.

(zie film klik hier)

De acolieten antwoorden wanneer P het ‘Suscipiat Dominus' aanheft.

Prefatie tot einde van de canon

Bij ‘Sanctus,sanctus, sanctus' belt A1 driemaal (zie op deze website onder 'allerlei' / Wanneer bellen in de h. Mis).

Bij ‘Hanc Igitur' belt A1 éénmaal wanneer P zijn handen uitstrekt over de palla. Wanneer P zijn handen terugtrekt, staan de acolieten (acoliet) recht en knielen (zonder eerst in het midden een kniebuiging te maken) achter P op de hoogste trede in het midden. A1 nam de bel mee. Tussen de acolieten moet er ruimte zijn zodat P een kniebuiging kan maken zonder met zijn been tegen de acolieten te stoten .

Bij de opheffing van het H. Lichaam en H. Bloed heffen de acolieten een weinig de kazuifel op. Dit kan eventueel ook bij de kniebuigingen voor en na deze opheffingen zodat de kazuifel niet gekreukt wordt. Bij deze kniebuigingen belt A1 telkens eenmaal en buigen de acolieten. Bij de opheffingen belt A1 telkens driemaal.

De acolieten staan hierna recht, dalen de trappen af, maken nu wel samen een kniebuiging in het midden en keren naar hun plaats terug. A1 neemt de bel mee terug naar zijn plaats.

‘Omnis honor et gloria' De priester heft de kelk en de H. hostie samen een weinig op. A1 belt eenmaal.

Communie

Wanneer P driemaal ‘Domine non sum dignus' bidt, belt A1 de eerste keer eenmaal, de tweede keer tweemaal en de derde keer driemaal.

Nadat P de H.Hostie genuttigd heeft, de palla van de kelk neemt en knielt, staat A1 mee recht en gaat rechtstreeks naar de credenstafel om de bel weg te zetten en om het communieschaaltje te nemen. Hij keert onmiddellijk naar zijn plaats terug.

Wanneer P het H. Bloed nuttigt, heft A1 het ‘Confiteor' aan. Hij buigt middelmatig tijdens dit gebed.(zie confiteor in het begin van de h. Mis)

Na het ‘Indulgentiam' staan de acolieten recht, maken een kniebuiging in het midden en gaan knielen op de bovenste trede in het midden.(waar ze knielden tijdens de consecratie). (zie film klik hier)

De acolieten houden bij henzelf het communieschaaltje onder de kin wanneer ze de H. Communie ontvangen.

A1 vergezelt P naar de communiebank en houdt het schaaltje onder de kin van de gelovigen. Nadat de laatste gecommuniceerd heeft, geeft A1 het schaaltje aan P. Bij het terugkeren naar het altaar gaat A1 rechts van P en heft hij een weinig de albe van P vooraan op bij het opgaan van de trappen. A1 knielt nadien terug op zijn plaats.

Wanneer het tabernakel gesloten is staan de acolieten recht, knielen in het midden en gaan naar de credenstafel.(Indien slechts 1 acoliet de H. Mis dient staat hij recht en gaat onmiddellijk naar de credenstafel zonder in het midden te gaan knielen)

A1 neemt de buret met wijn*, A2 de buret met water. Ze gaan onderaan de trappen aan de epistelzijde staan. Wanneer P de kelk een weinig schuin houdt, gaat A1 de trappen op en giet wijn in de kelk. Hij keert terug naar de epistelzijde en gaat op de één na hoogste trede staan. A2 komt naast hem (aan zijn linkerzijde) staan. P komt naar de epistelkant. De acolieten maken een hoofdbuiging naar P. A1 giet de wijn over de vingers van P eventueel met kleine cirkelbewegingen. Nadien giet A2 (meestal al het resterende) water over de vingers. Ze maken opnieuw een hoofdbuiging en keren terug naar de credenstafel.

* Wanneer P binnen de 3 uur nog een H. mis moet opdragen, kan het zijn dat hij enkel nog water neemt na het sluiten van het tabernakel. Het is dan A2 die wat water in de kelk giet en nadien water over de vingers giet. A1 staat dan naast A2 zonder buret.

Nadat ze de buretten weggezet hebben, maken ze een kniebuiging in het midden. A2 laat A1 voor hem de trappen opgaan om het missaal te nemen. A2 gaat de trappen op om het kelkvelum te nemen. Ze komen over de trappen terug naar het midden om een kniebuiging te maken. Vervolgens gaat A1 de trappen op om het missaal te zetten aan de epistelzijde.A2 legt het kelkvelum op het altaar aan de evangeliezijde en neemt de beurs. Hij blijft aan het altaar staan. A1 zette de missaal neer, legt het communieschaaltje terug op de credenstafel en wacht onderaan de trappen aan de epistelzijde op A2.

Wanneer P het corporale vouwt, reikt A2 hem de geopende beurs aan zodat P de corporale kan opbergen. A2 legt de beurs op het altaar, reikt onmiddellijk het kelkvelum aan en nadien de beurs. A2 gaat langs de evangeliezijde de trappen af en keert rond de trappen naar zijn plaats terug, A1 gaat gelijktijdig naar zijn plaats vanaf de epistelzijde. Ze gaan geknield zitten op hun plaats. Wanneer er slechts 1 acoliet is plaats hij eerst het missaal aan de epistelzijde, neemt dan het kelkvelum en gaat nadat hij P het kelkvelum en beurs aanreikte naar zijn plaats (kussentje aan de evangeliezijde, zie film klik hier).

Einde van de H. Mis

Na de zegen staan de acolieten recht en richten zich naar P (laatste evangelie). Na de kniebuiging - tijdens het laatste evangelie - gaat A1 naar de credenstafel en neemt het kartonnetje met de gebeden na de H. gelezen mis.

P komt door het midden te trappen af. De acolieten komen naast hem staan. Ze knielen met P neer tijdens de gebeden na de H. mis. A1 krijgt het kartonnetje terug en legt dit voor hem op de grond.

Allen staan recht, maken een kniebuiging en gaan naar de sacristie.

In de sacristie buigen P en de acolieten naar het kruis en naar elkaar. De acolieten knielen terwijl P de zegen geeft.

A1 kan rechts van P gaan staan om hem te helpen bij het uitdoen van de kazuifel en albe. A2 kan de kaarsen en lichten doven, het altaar toedekken en de buretten wassen en uitdrogen. Het gezegende water in het kommetje en mogelijk restant in de waterburet worden niet weggegoten in de lavabo, maar in de voorziene plaats !

Klik hier voor de video van de gelezen H. Mis met 1 acoliet

Klik hier voor de video van de gelezen H. Mis met 2 acolieten

Hieronder vindt u de beschrijving voor 1 acoliet in boekvorm terug om te downloaden :